Obilježavanje Osmog marta je neodvojivo od proslavljanja dostignuća klasne borbe radničke klase, u kojoj su radne žene često stajale u prvim redovima i koja je obezbijedila najveće domete ženske emancipacije u istoriji.
Ideja za obilježavanjem Međunarodnog dana žena pojavila se početkom 20. vijeka u doba brze industrijalizacije i ekonomske ekspanzije koja je često dovodila do protesta zbog loših uslova rada.
Žene zaposlene u industriji odjeće i tekstila javno su protestovale prvi put 8. marta 1857. godine u Njujorku zbog loših uslova rada i niskih plata.
Demonstracije je rastjerala policija, a žene su dva mjeseca kasnije osnovale sindikat.
Osmomartovski protesti postali su narednih godina tradicija, a najmasovniji su bili 1908. godine kada je 15.000 žena marširalo ulicama Njujorka tražeći kraće radno vrijeme, bolje plate i pravo glasa.
Prva međunarodna ženska konferencija bila je održana 1910. godine u Kopenhagenu u organizaciji Socijalističke internacionale, kada je ustanovljen Međunarodni dan žena, na prijedlog Klare Cetkin, koja je bila član Njemačke socijalističke partije, a kasnije Komunističke partije Njemačke.
Naredne godine Međunarodni dan žena obilježen je u Austriji, Danskoj, Njemačkoj i Švajcarskoj.
Demonstracije povodom Međunarodnog dana žena u Rusiji bile su prvi stadijum ruske revolucije.
Nakon Oktobarske revolucije, revolucionarka i marksistička teoretičarka Aleksandra Kolontaj, dala je prijedlog da 8. mart postane državni praznik, što je novonastala sovjetska država, na čelu sa Vladimirom Iličom Lenjinom, usvojila. Tokom sovjetskog razdoblja, ovaj praznik se koristio za obilježavanje ”herojstva radnica”.
UN su tek 1975. godine, koja je bila proglašena Međunarodnom godinom žene, zvanično počele da obilježavaju ovaj praznik pod nazivom Međunarodni dan žena.
Dvije godine kasnije Generalna skupština UN je rezolucijom proglasila 8. mart Danom ženskih prava i međunarodnog mira.
Uz to je u svim državama nestala politička nota, pa se Dan žena obilježava kupovinom poklona i cvijeća i poklanjanjem pažnje voljenim ženama.
(banjaluka.net)
