Filipović navodi u intervjuu da je ulaganjem austrijske Pewag grupacije sa više od 8 mil KM ostvarena jedna od najznačajnih investicija u metalnom sektoru u Republici Srpskoj, i to zahvaljujući angažmanu i podršci Predstavništva
Dodaje i da godinama imaju odličnu saradnju sa Privrednom komorom Republike Austrije, putem koje se organizuje aktivno spajanje kompanija iz Republike Srpske sa tamošnjim partnerima.
Filipović za eKapiju ističe i u kojim to oblastima postoji prostor za dodatno unapređenje ekonomskih odnosa, ali i šta domaće kompanije mogu da nauče od austrijskih.
U kojim oblastima se najviše do sada realizovala privrednja saradnja Austrije i RS, te gdje vidite prostora za njeno dodatno unapređenje?
– Metalna industrija je tradicionalno najzanimljiva austrijskim kompanijama, i u toj oblasti je već ostvarena značajna saradnja sa našim kompanijama u smislu izvoza za austrijsko tržište, ali i u kontekstu privlačenja investicija u Srpsku.
Zahvaljujući angažmanu i podršci Predstavništva, ostvarena je jedna od najznačajnih investicija u metalnom sektoru u Republici Srpskoj od strane austrijske Pewag grupacije, sa ostvarenom investicijom većoj od 8 mil KM. Posljednjih godina oni sarađuju sa preduzećem Hidraulika-Flex iz Laktaša koje je ekskluzivni zastupnik i partner ove austrijske kompanije za područje BiH i Srbije za transportne lance i sve tipove lanaca koji se koriste za razne namjene u industriji. Zahvaljujući dobrim iskustvima i rezultatima, Pewag nastavlja investiranje u RS, a naredne godine planiraju da u Srpcu otvore novu fabriku u oblasti industrijskog tekstila čija bi vrijednost bila oko 2 mil KM i zapošljavala bi oko 80 radnika.
Drago nam je da se sve više austrijskih partnera javlja i za drvno-prerađivačku industriju, kao i za poljoprivredu. Iako je dosadašnja privredna saradnja zaista na zadovoljavajućem nivou, uvijek postoji prostora za njeno unapređenje i transfer znanja u različitim sektorima, kao što su na primjer nove tehnologije.
Ne smijemo zanemariti ni činjenicu da je srpska dijaspora u Austriji mnogobrojna. Istraživanja pokazuju da se srpska zajednica veoma uspješno integriše, mnogi od njih su samostalno razvili veoma uspješne poslove i kompanije. Takođe, brojni su primjeri koji pokazuju, da građani srpskog porijekla obavljaju veoma važne poslove u različitim sferama, od biznisa i medicine, do važnih funkcija u institucijama kulture i slično. Zbog svega toga, cilj Predstavništva, kao i Vlade RS, je da se to ogromno iskustvo iskoristi za jačanje veza i podršku razvoju Republike Srpske.
Kolika je, prema vašem mišljenju, zainteresovanost austrijskih za saradnju sa domaćim kompanijama?
– Austrija je već godinama jedan od najvažnijih spoljnotrgovinskih partnera Republike Srpske. Predstavništvo RS u Austriji je u stalnoj komunikaciji sa predstavnicima privrede i institucija sa obje strane, i naš osnovni zadatak je razvoj i unapređivanje saradnje privrednih subjekata Republike Srpske i Republike Austrije, promovisanje naših privrednih potencijala i podsticanje ulaganja u privredu Srpske.
Tokom proteklih godina posredstvom aktivnosti Predstavništa organizovani su brojni projekti koji su omogućili kontakt tržišta Srpske i Austrije. Tokom 2019. i 2020. godine smo predstavili izložbeno-prodajni salon “Show room” u Lincu, projekat koji je podržala Vlade Republike Srpske, i zahvaljujući kojem je više od 30 kompanija iz Srpske predstavilo svoje proizvode i usluge na austrijskom tržištu, a analize pokazuju da je njih oko 80% ostvarilo poslovne veze i uspostavilo kontakte s partnerima u Austriji upravo zahvaljujući ovoj inicijativi.
Već godinama imamo odličnu saradnju sa Privrednom komorom Republike Austrije, putem koje se organizuje aktivno spajanje kompanija sa obje strane. Veoma uspješno smo organizovali sastanke između kompanija iz Republike Srpske i onih u Austriji, uz podršku privrednh komora. Do sada je kroz ovaj program prošlo više od 100 kompanija iz Srpske, sklopljeni su mnogobrojni kontakti i ostvareni značajni poslovni uspjesi.
Saradnja sa Privrednom komorom Austrije govori i o tome da je Predstavništvo pouzdan partner i kroz dugogodišnju saradnju se to može i potvrditi. Saradnja sa pokrajinskim privrednim komorama je isto tako donijela jako dobre rezultate, te su u više navrata organizovane posjete kompanijama.
Nedavno ste organizovali vebinar na temu podrške izvoznim aktivnostima i pristupa austrijskom tržištu. Koji su instrumenti na raspolaganju privrednicima?
– U saradnji sa Inovacionim centrom Banjaluka organizovali smo webinar na temu “Podrška izvozno orijentisanim kompanijama iz Republike Srpske”. U onlajn seminaru učestvovalo je više od trideset predstavnika kompanija i institucija iz RS, a razgovarano je o mogućnostima i mehanizmima za uspostavljanje i unapređenje poslovne saradnje sa poslovnim subjektima u Austriji.
Predstavništvo Republike Srpske predstavilo je tri faze projekta podrške kompanijama na kojima smo aktivno radili tokom ove godine, a nastavljamo sa istim aktivnostima i u narednom periodu. Prva faza podrazumijeva registraciju poslovnih subjekata iz Republike Srpske u Biznis registru koji je dostupan na sajtu Predstavništva, nakon čega slijedi Outreach program koji se odnosi na direktnu komunikaciju sa austrijskom poslovnom zajednicom, kompanijama i privrednim organizacijama. U trećoj fazi kompanijama je dostupna mogućnost da direktno u Austriji predstave svoje proizvode ili usluge u okviru izložbeno-prodajnog salona u Lincu koji je uz podršku Vlade Republike Srpske otvoren u maju 2019. godine.
Kakve lekcije i iskustva bi kompanije u RS mogle i trebale da nauče od austrijskih?
– Procjena tražnje i povećanje konkurentnosti naših kompanija su presudni faktori za ostvarivanje uspjeha na inostranom tržištu. Naše kompanije se suočavaju sa različitim izazovima, zavisno od sopstvenih kapaciteta. Velike, izvozno orjentisane kompanije već imaju značajna iskustva sa osvajanjem novih tržišta, dok mala i srednja preduzeća za proširenje kapaciteta i izlazak na strana tržišta najčešće trebaju neki vid podrške. U tom smislu, Predstavništvo pruža podršku našim privrednicima u obliku prenosa znanja i ostvarivanja poslovnih kontakata u Austriji. Standardizacija i institucionalna podrška su važne karike u tom procesu, a ovim kompanijama je dostupna puna podrška institucija Republike Srpske, privrednih komora i drugih organizacija.
Naravno da cijeli proces može biti težak i dugotrajan, ali razvoj svake uspješne kompanije, bila ona iz Republike Srpske ili iz Austrije, počiva na ispunjavanju jasnih kriterijuma. Ako razvijemo jednu kompaniju kao izvoznika u određenom sektoru, postoji cijela grupa manjih kompanija koje mogu biti dobavljači. Međutim, visoki standardi koje zahtijevaju kupci moraju biti primjenjeni kroz cijeli sistem, i upravo zbog toga je važna razmjena iskustva i znanja sa austrijskim kompanijama.
Šta austrijske kompanije traže od svojih potencijalnih poslovnih partnera a šta je potrebno da bi određena kompanija proizvod izvezla u Austriju?
– Austrija je decenijama unazad ekonomski vrlo isprepletena sa našim regionom, pa tako i Republikom Srpskom. Kao malo koja druga država u EU, Austrija je uspjela da se pozicionira kao značajan ekonomski partner i jedan od najvećih investitora u našem regionu. Zahvaljujući tradicionalnim poslovnim vezama ostvaruje se značajna privredna saradnja na obostranu korist.
U smislu ostvarivanja poslovne saradnje i izvoza, zahtjevi prema našim komanijama ne razlikuju se od zahtjeva prema bilo kojoj drugoj zemlji ili kompaniji. Napredak Republike Srpske u procesu evropskih integracija, u smislu usvajanja standarda i procedura, i kreiranja zakonskog i institucionalnog okvira, doprinosi rastu izvoza jer se na taj način stiču uslovi za ulazak na evopsko tržište. Izvoz iz Republike Srpske u Austriju je u stalnom porastu, samo tokom 2019. godine povećan je za 13%, a ukupna spoljnotrgovinska razmjena iznosi oko 480 mil KM.
Predstavništvo nastoji da redovno informiše naše kompanije o načinima i procedurama za ulazak na tržište Austrije, a pored toga aktivno promovišemo kapacitete naše privrede kroz saradnju sa austriskim organizacijama i institucijama. Naše firme su se do sada pokazale kao pouzdani partneri, a znamo da austrijske kompanije poštuju efikasnost, inovativnost i poslovnu etiku.
Koje aktivnosti sa ciljem unapređenja privrednih tokova Predstavništvo planira da realizuje u 2021. godini?
– Godina na izmaku je bila specifična zbog pandemije virusa korona. Nažalost, mnoge aktivnosti su redukovane, i brojni događaji su morali biti otkazani. Nastojali smo se prilagoditi kao i svi, tako da smo dosta aktivnosti i sastanaka održavali preko internet platformi.
Nadamo se da ćemo tokom 2021. godine, koliko to okolnosti u vezi s pandemijom budu dozvoljavale, nastaviti sa planiranim aktivnostima na promociji privrednjih kapaciteta Republike Srpske. To porazumijeva nastavak svih onih aktivnosti koje sam ranije pomenuo, organizovanje seminara i obuka za naše izvozno orjentisane kompanije, posredovanje u komunikaciji sa austrijskim tržištem, te prenos znanja i vještina s ciljem ostvarivanja što boljih poslovnih odnosa i rezultata.
(ba.ekapija.com)
