Izbori bi trebalo da daju odgovor u kom pravcu će se reformisati EU, gdje će u toj šemi biti Zapadni Balkan i da li slijedi nastavak pridruživanja, pauza ili čak preispitivanje te politike i eventualno udaljavanje regiona.
Evropski parlament nema velika ovlašćenja u procesu proširenja, ali je činjenica da novi saziv čeka usvajanje novog Instrumenta predpristupne pomoći za period 2021-2027. a potom i rezoluciju koja se odnosi na izvještaj EK o Srbiji.
Istraživanja javnog mnjenja pokazuju da će dva vodeća bloka, narodnih partija i partija socijaldemokratske orjentacije, doživjeti blagi pad, dok će partije evroskeptične orjentacije povećati svoj udio poslanika možda i na jednu trećinu ukupnog broja.
I iako će, prema dosadašnjim anketama, u narednom sazivu biti više onih koji se protive proširenju Unije, taj glas ne bi trebalo da učini sporijim proces proširenja, a bivši ambasador Srbije pri EU Duško Lopandić kaže da Srbija ne treba da podvlači crtu, već da nastavi reforme i uskladi njihovu brzinu i dinamiku sa procesima unutar EU.
Podsjeća da će nakon izlaska Velike Britanije iz EU u EP ostati upražnjeno 71 mjesto, od kojih je 47 ostalo nepodeljeno zbog budućih proširenja, te dodaje da, kad je riječ o proširenju, ne treba gledati s pesimizmom na svaki negativan signal iz zemalja EU.
Lopandić kaže da kampanja za evropske izbore ostavlja utisak prelomnog momenta u Evropi jer je danas debata mnogo šira i značajnija.
“Talas populizma i kritika koje prate ovih desetak godina krize donio je jednu pozitivnu stranu, jer tehničke i lokalne teme više nisu najvažnije, već pitanja da li i kako će EU opstati, u kom obliku, da li treba da se smanje nadležnosti i slično”, rekao je Lopandić.
Ivan Vejvoda iz Centra za demokratiju uvjeren je da dolazi kraj dvopartijskom konsenzusu unutar Evropskog parlamenta, jer će prvi put stranke naprednjaka i socijalista imati ispod 50 odsto ukupnog broja poslanika i dodaje da će doći do jačanja snaga koje su ekstremnije orjentacije, bilo desne ili lijeve.
Ocijenio je i da mejnstrim partije, koje će izgubiti određeni broj poslanika, žele da zadrže svoju prevlast tako što svoje argumente usmjeravaju ka ekstremnijim orjentacijama, pa tako narodnjaci insistiraju na spriječavanju migracija, dok socijalisti sve glasnije govore o klimatskim promjenama.
Član Senata Francuske Žan-Iv Lekont govorio je o kampanji u Francuskoj, navodeći da je glavno pitanje da li će izbore dobiti Marin le Pen ili Emanuel Makron .
“Glavna debata se praktično odvija između njih. Za vrijeme kampanje u Francuskoj uopšte nije bilo riječi o pravoj problematici i pravim izazovima”, istakao je Lekont.
On je rekao i da ljevica u Francuskoj neće napraviti loš rezultat, ali da je toliko podijeljena da neće dobiti veliki broj poslanika, te ističe da Evropa i njeni građani treba da se vrati na temelje EU, bore za demokratizaciju i odbiju da budu talac između onih koji hoće Evropu nacija i Evropu nacionalista.
(Agencije)
