Uz Zaharija Orfelina i Dositeja Obradovića, Hristofor Žefarović najznačajniji je srpski intelektualac 18. veka. Njegova Stematografija impozantna je knjiga, štampana 1741. godine u bakrorezačkoj radnji Tomasa Mešmera u Beču. O značaju knjige posetiocima su govorili istoričar Zlatan Stojadinović i predsednik Srpskog prosvetnog i kulturnog društva ,,Prosvjeta“ Marko Sarić.
,,Štampana na slavenosrpskom jeziku, Stematografija Hristofora Žefarovića najstarija je srpska knjiga štampana u Beču. Njen značaj je i u tome što pruža novu percepciju nacionalnog pitanja Srba, koji su u to vreme bili podeljeni između dva carstva“, ističe Stojadinović.
On objašnjava da u to vreme kada nema škola i štamparija, knjiga daje jedan impuls Srbima u Habzušrkoj monarhiji i Otomanskom carstvu, te ih povezuje korišćenjem slika i prikazivanjem vladara dinastije Nemanjića. Zamišljena i urađena sa namerom da austrijskim vlastima pokaže da srpska nacionalna svest i ponos nisu nestali, poslužila je i kao svojevrsni istorijski album i priručnik, koji bi srpskom narodu pružio određena znanja iz nacionalne istorije.
,,Ovaj istorijski dokument nastaje pod okriljem Karlovačke mitropolije. Bila je to zamisao tadašnjeg mitropolita Arsenija Jovanovića, koji je bio i duhovni vođa projekta“, kaže Stojadinović, ističući i umetničku vrednost knjige, koja prevazilazi zastarele srednjovekovne prikaze i uklapa se u nove tendencije, tendencije baroka, čime je srpsku kulturu uvela u nove evropske tokove.
Predavanje je bilo humanitarnog karaktera. Ulaz je bio besplatan, ali su posetioci imali priliku da ostave dobrovoljni prilog. Prikupljena sredstva biće iskorištena za kupovinu projektora i obezbeđivanje dvogodišnje licence za predmete u OŠ ,,Branko Radičević“ iz Cernice kod Gnjilana na Kosovu i Metohiji.
(dunav.at/Foto: Srpski centar Beč)
