On navodi da Evropska komisija prećutkuje da želi da se suprotstavi nešto rastućem uticaju Rusije i Kine u regionu, piše Hazelbah i dodaje da obe mame novcem i investicijama i, nasuprot EU, ne postavljaju neprijatna pitanja o stanju pravne države.
Prema njegovim riječima, protiv punog članstva u dogledno vrijeme ne govori samo to što su zemlje Zapadnog Balkana daleko od ispunjavanja traženih “domaćih zadataka”, već i temeljna dilema koja nema veze sa reformskim tempom na Balkanu.
On kaže da je EU trenutno previše zabavljena sobom i nema snage za novu rundu proširenja, a već i samo pominjanje termina u mnogim evropskim prestonicama izaziva paniku, za šta, ocjenjuje Hazelbah ima dobrih razloga.
Prije svega, ocjenjuje Hazelbah, prilikom posljednjih proširenja “zabašurene” su manjkavosti zemalja kandidata, poput Rumunije i Bugarske.
“Ali kada neko jednom uđe u klub, protiv njega gotovo da nema mehanizama. On profitira od svih prednosti EU i ima pravo glasa – čak i kada se ne ponaša kako bi trebalo. Na primjeru vlasti u Poljskoj i Mađarskoj može se vidjeti koliko je Briselu teško da primora države članice na dobro vladanje”, ocjenjuje Hazelbah.
Kako je istakao, nacionalizam je možda najveći problem Balkana, a iako se EK nada da bi se on zauzdao pristupanjem EU, vjerovatnije je da bi tada taj nacionalizam samo bio unutar umjesto van EU.
“Ne treba zaboraviti ogroman ekonomski jaz. Svih šest zemalja su privredno daleko ispod prosjeka EU čime bi postali neto-primaoci. Što je više primalaca, članstvo u EU postaje sve neprivlačnije za neto-davaoce. Solidarni princip je u suštini u redu, ali neravnoteža ne smije postati prevelika. Puno članstvo i sloboda kretanja koja ide sa njim vjerovatno bi doveli do novog talasa iseljavanja sa Balkana ka bolje stojećim zemljama EU i njihovim razvijenim socijalnim sistemima”, piše njemački analitičar.
On zaključuje da EU ne može sebi da priušti Zapadni Balkan niti smije da ga prepusti uticaju Rusije i Kine, zbog čega cilj mora da ostane tjesna veza – ne puno članstvo već partnerstvo slično onome sa državama sporazuma EFTA (Norveška, Švajcarska, Island i Lihtenštajn), a koje bi podrazumjevalo ekonomsku saradnju kao i mnogostruku podršku, ali ne i pravo glasa.
“Vjerovatno mnogi šefovi država i vlada EU rezonuju slično, ali to ne izgovaraju glasno. Umjesto toga su se na samitu EU i Zapadnog Balkana ponovo čule stare fraze o tome kako će te države za par godina biti u klubu, ali da je sada još prerano. Iskreno bi bilo da obe strane govore o realnoj perspektivi sa konkretnim vremenskim horizontom”, zaključuje Hazelbah.
(Agencije)
